Ferit Barış PARLAK
Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER), pazar büyüklüğü 120 milyar dolara ulaşan küresel makine ve ekipman kiralama sektöründe aktif oyuncu olmaya hazırlanıyor. 120 milyar dolara ulaşan küresel makine ve ekipman kiralama pazarının gelecek 3 yıl içinde yüzde 50 büyüyerek, 2027 yılına kadar 179,6 milyar dolar büyüklüğe ulaşacağı öngörülüyor. İMDER, büyüyen bu pazardaki payını artırmak amacıyla, dünya çapında kiralamayı teşvik etmek için 2003 yılında kurulan ekipman kiralama derneklerinden oluşan bir ağ kuruluşu olan Küresel Kiralama Birliği (Global Rental Alliance – GRA) üyesi oldu.
İMDER’e göre, GRA’ya üyelik iş makineleri sektörünün küresel makine ve ekipman kiralama pazarında rekabet edebilirliğini artıracak. Bu üyelik ayrıca iş makineleri sektörünün inovasyon kapasitesini artıracak ve yerli üreticiler küresel piyasalarda daha güçlü olacak. Kiralama konusunda çok sayıda çalışması bulunan ve Avusturalya, Brezilya, Kanada, Hindistan, İngiltere, Japonya, Yeni Zelanda ve Avrupa Birliği’nin (AB) üye olduğu bu önemli birliğe, Türkiye’yi temsilen İMDER kabul edildi.
2021 yılından itibaren Avrupa Kiralama Derneği (European Rental Association- ERA) başkanlığında dünya çapında kiralama faaliyetleri gösteren GRA’nın, uluslararası konuların ele alınması, tanıtım, pazarlama, dijitalleşme ve eğitim gibi konularda ülkemize katkı yapması bekleniyor.
Küresel ölçekte rekabet gücünü artıracak
İMDER ve İSDER Genel Sekreteri Oğuz Yusuf Yiğit, GRA üyeliğinin Türkiye makine sektörü için önemli bir adım olduğunu ve büyük avantajlar sağlayacağını söyleyerek, “Türkiye makine sektörü, dinamik yapısı ve sürekli gelişen teknoloji altyapısıyla dünya pazarlarında önemli bir oyuncu. GRA üyeliğimiz de makine sektörümüzün, uluslararası arenada daha da görünür olmasını, küresel ölçekte rekabet gücümüzün artmasını sağlayacaktır. Üyelikle birlikte kazandığımız küresel bilgi paylaşımı, en iyi uygulamaların ülkemize taşınmasını mümkün kılacak ve sektördeki teknolojik gelişmelerin hızla benimsenmesine yol açacaktır” dedi.
Yiğit, “GRA üyeliğimizle birlikte kiralama sektöründe faaliyet gösteren firmalarımız, küresel gelişmeleri yakından takip edebilecek, yenilikçi çözümler geliştirme konusunda önemli adımlar atabilecekler. Dünyada bazı ülkelerde çok ileri seviyelere gelmiş kiralama sektörü örneklerini ülkemizle paylaşacağımız gibi yerli üreticilerimizin küresel kiralama şirketlerinin makine parkında ürünlerini sergilemesine olanak sağlayacaktır. Böylece, Türkiye makine sektörü uluslararası işbirlikleriyle büyüyebilecek ve gelişebilecek. Sektörümüzün küreselleşme yolculuğunda attığımız bu önemli adım, makine sektörümüzün uluslararası standartlarda rekabet edebilirliğini artıracak” diye konuştu.
Pazar büyüklüğü 120 milyar dolara ulaştı
Makine ve ekipman kiralama sektörü pazarı hakkında da bilgi veren Yiğit, “Pazar büyüklüğü dünya genelinde yaklaşık 120 milyar dolara ulaşan ve gelecek 3 yıl içinde yüzde 50 büyüyeceği tahmin edilen makine ve ekipman kiralama (MEK) pazarının, 2027 yılına kadar 179,6 milyar dolar büyüklüğe ulaşacağı öngörülüyor” dedi.
İMDER ve İSDER olarak uzun yıllardır kiralamayla ilgili önemli işler yapıldığını belirten Yiğit, İMDER, İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği (İSDER), Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) ve Türkiye Makina Federasyonu (MAKFED) iş birliğiyle “Makine ve Ekipman Kiralama Pazar Analizi Raporu” hazırlandığını da dile getirdi.
Yiğit, “Kiralama sektörü pazarının potansiyelini, sektördeki girişim sayısını tespit etmek; bu girişimlerin istihdamını, cirosunu ve kiralama parkı büyüklüğünü ortaya koymak amacıyla hazırlanan bu rapor, Türkiye’de kiralama sektörüne özgü; detaylı sektörel görüşme, inceleme ve analizler içeren ilk çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.
2022 yılı rakamlarına göre, toplam 6 milyar dolarlık cirosu ve yaklaşık 1 milyon 400 bin kişiye yarattığı istihdamla öne çıkan Türkiye iş, inşaat ve istif makineleri sektörü, kiralama sektöründeki büyüyen pazarda yeni fırsatları yakalamayı, AB yeşil dönüşüm hedeflerine uygun yol haritası ve yeni teknolojilerle küresel rekabete ayak uydurarak, dünya pazarını güçlendirmeyi hedefliyor.”
2021 yılı itibarıyla küresel iş ve endüstriyel makine-ekipman pazarında, Kuzey Amerika’nın (ABD ve Kanada) yüzde 38 pay ile ilk sırada yer aldığını ifade eden Yiğit, şunları kaydetti: “Kuzey Amerika’yı yüzde 28 ile Avrupa, yüzde 26 ile Asya Pasifik, yüzde 6 ile Ortadoğu ve Afrika ve yüzde 3 ile Latin Amerika takip ediyor. Asya-Pasifik bölgesi, en yüksek büyüme hızıyla yakın gelecekte pazarın liderliğini ele alabilecek bölge olarak görülüyor. Türkiye, Avrupa bölgesi kapsamında ele alınırken, Avrupa iş ve endüstriyel makine-ekipman kiralama piyasası, 29,7 milyar dolar ile Kuzey Amerika’dan sonra pazar payı açısından ikinci sırada yer alıyor. Türkiye, makine ve ekipman kiralama pazarında rakip ülkelere kıyasla büyük bir potansiyel barındırıyor.”
En büyük 5 pazarı domine ediyor
“Makine ve Ekipman Kiralama Pazar Analizi Raporu”, MEK pazarının genel yapısı ilişkin unsurlar, MEK pazarının temel göstergeleri, makine-ekipman kiralama pazarına etki eden dinamikler, makine-ekipman kiralama pazar analizinden stratejilere geçiş ve değerlendirme olmak üzere altı bölümden oluşuyor.
Türkiye’de makine-ekipman kiralama pazarının görece yeni bir iş sahası niteliğinde olduğunun altı çizilirken, MEK pazarının, ilerleyen dönemlerde büyümesine devam etmesi öngörülüyor. Dünya MEK pazar büyüklüğünün, 2021 yılı itibarıyla 117,9 milyar dolara eriştiği belirtilen rapora göre, kiralık filosuna her geçen gün eklenen son teknoloji makine-ekipmanların yanı sıra inşaat, bayındırlık ve altyapı gibi alanlardaki sürekli gelişmelerin kiralama hizmetlerine olan talebi artırması doğrultusunda; pazar büyüklüğünün 2027 yılına kadar 179,6 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Dünya makine-ekipman kiralama pazarının, pazarın çoğunluğunu oluşturan ilk beş hizmet sağlayıcısı tarafından kontrol edildiği belirtilen rapora göre, ERA’nın resmi dergisi International Rental News’in (IRN), Haziran 2022’de yayınlanan IRN100 anketi; kiralama pazarındaki şirketlerden ilk 100’de yer alanların toplam gelirlerinin,2020 yılındaki salgın sebebiyle yüzde 6,4 düşerken, 2021 yılında ise yüzde 15 artışla 56,9 milyar dolara yükseldiğini ortaya koydu.
Çin’in büyümesi dikkat çekici
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki kiralama şirketleri, sektörün yüzde 80’inden fazlasını temsil ediyor. Çin’deki kiralama piyasasının dikkat çekici bir büyüme gösterdiği, en çok büyüme gösteren ilk 5 şirketten, üçünün Çin şirketi olduğu da ortaya çıkan sonuçlardan biri. Dünya pazarındaki ilk 5 şirketin, tek başına yaklaşık 20 milyar Euro gelir elde ettiği tahmin edilirken,
bu şirketlerin küresel pazarın neredeyse yüzde 20’sine tekabül eden bir büyüklüğe sahip olduğu görülüyor. Asya-Pasifik bölgesi, en yüksek büyüme hızıyla yakın gelecekte pazarın liderliğini ele alabilecek bölge olarak görülüyor. 2021 yılı itibarıyla, dünya iş ve endüstriyel makine-ekipman kiralama pazarında en büyük pay yüzde 50,1 ile (52,3 milyar dolar) hafriyat ve kazı-makine ekipmanına aitken, yol yapımı ve beton makine-ekipmanının payı yüzde 23,9 (25 milyar dolar), malzeme elleçleme makine-ekipmanının payı yüzde 19,8 (20,6 milyar dolar) ve diğeri yüzde 6,2 (6,48 milyar dolar) oldu. Küresel personel yükseltici platform kiralama pazarının büyüklüğünün ise aynı yıl itibariyle yaklaşık 19,2 milyar dolara yükseldiği tahmin ediliyor.
İş ve inşaat makinelerin İş ve inşaat makinelerinde kiralamanın 2023 yılında 500 milyon doları aştığı tahmin ediliyor.
Türkiye iş ve inşaat makine ekipmanı kiralama pazarı büyüklüğünün 2021 yılı itibarıyla 443,7 milyon euro olurken, makine sayısı da geometrik artış gösteriyor.
2020 yılında kiralamaya giden makine-ekipman sayısı 2019 yılına göre yüzde 70.1 artış gösterirken bu oran 2021 yılında 2020yılına göre yüzde 75.9 oldu.
