Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’nin ‘demokratik seçim yapmanın temel ilkelerini yerine getirmediği’ sonucuna varan bir gözlem raporu yayınladı.
Cumhurbaşkanı ve milletvekili genel seçimlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin davetlisi olarak 40 kişilik meclis heyetiyle Türkiye’de izleyen AKPM’nin nihai raporu yayınlandı.
Deutsche Welle (DW) Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre, AKPM’nin 19 Haziran Pazartesi günü Strasbourg’da yapılacak genel kurulunda görüşülecek olan raporda, seçimlere yüksek katılım oranının “şaşırtıcı” olduğu belirtildi. Türk demokrasisinin tüm zorluklara rağmen gösterdiği direnişin göstergesidir”. ve ‘Avrupa demokrasileri bundan ilham alabilir’. Raporda, seçim kampanyası sürecinde siyasi partiler ve sivil toplum tarafından çok sayıda gözlemcinin seferber edilmesinin ‘dinamik demokratik toplum’un varlığına işaret ettiği belirtilirken, seçim barajının 200’den 200’e düşürülmesinin de sevindirici olduğu kaydedildi. Yüzde 10 ila yüzde 7.
‘HAKSIZ AVANTAJ’
Bu gözlemlere rağmen AKPM, görevdeki Cumhurbaşkanı, bakanlar ve iktidar partisinin seçim kampanyası sırasında ‘haksız avantaj’ ve ‘yanlı medya haberinden’ yararlandığı görüşündedir. Buna örnek olarak rapor, görevdeki Cumhurbaşkanı’nın seçim kampanyası sırasında kamu kaynaklarıyla açılış, anahtar teslimi ve temel atma törenlerine katılımını göstermektedir.
Rapora göre, Türk Anayasası ve yasal çerçeve, temel hak ve özgürlüklerin tam olarak güvence altına alınmasını sağlamamaktadır. Bazı muhalefet partileri ve siyasetçilerin ‘korktukları, taciz ettikleri, baskı yaptıkları veya kınadıkları, bu parti ve siyasetçilerin kampanya ve siyasi faaliyetler yürütmelerine engel oldukları’ gözlemleniyor. Toplantı, dernek kurma ve ifade özgürlüğüne getirilen kısıtlamalarla bazı siyasi liderlerin, muhalefet partilerinin, sivil toplumun ve bağımsız medyanın seçim kampanyası sürecine katılımının engellendiği kaydediliyor.
YSK’YA ELEŞTİRİ
Teknik planda seçimlere iyi hazırlandığı kaydedilen Yüksek Seçim Kurulu (YSK), son depremlerin yarattığı zorluklara rağmen raporda ‘şeffaflığı ve iletişimsizliği’ nedeniyle eleştirildi. YSK’nın seçimlerle ilgili hem idari hem de yasal bir organ olduğu hatırlatılarak, ‘toplantıların halka açık olmadığı, yasal zorunluluk olmasına rağmen kararlarının açıklanmadığı, seçimlerde geçici sonuçların yayımlanmadığı’ gündeme getiriliyor. kesin seçim sonuçlarından önce ofisler’. YSK’nın oy sayımı sürecinde yeterli resmi bilgiyi paylaşmamasının ve Anadolu ile ANKA ajanslarının paralel olarak yayınladığı çelişkili verilerin seçim sonuçlarına ilişkin belirsizlik yarattığı hatırlatıldı.
Raporda, seçimlere ilişkin yasal çerçevenin “önemli eksiklikler” içerdiği ve “demokratik seçimlerin yapılması için sağlam bir yasal dayanak oluşturmadığı” belirtiliyor.
YSK’nin şeffaf olmadığı ve gerçek bir temas halinde olmadığı bir ortamda AKPM, yeniden sayım ve oy iptal taleplerine verilen yanıtlarla ilgili kapsamlı kuralların seçim bürolarında bulunmamasının, “özellikle seçim sürecinin manipülasyonu ve kötüye kullanılması riski oluşturabileceğini” söyledi. resmi sonuçların derlenmesi ve yayınlanmasında’. senin görüşüne göre
TÜRK MEDYASINA ELEŞTİRİLDİ
Rapor ayrıca Türk medyasını seçim kampanyası sırasında “yanlı yayın yapmakla” eleştiriyor. Kamu yayın kuruluşlarının tarafsızlık ilkesine göre seçim kampanyasını yansıtmakla yükümlü olduğu belirtilirken, TRT’nin ‘Cumhur İttifakı’nı ve Recep Tayyip Erdoğan’ı desteklediği’ kaydedildi. TRT kanallarında yer alan haberlerde “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile aday Erdoğan arasında fark olmadığı” vurgulanırken, Millet İttifakı ile ilgili haberlerin “genelde olumsuz” olduğu vurgulanıyor. Öte yandan Fox TV, Halk TV gibi kanalların da ‘taraflı’ haberler yaptığını, Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında ağırlıklı olarak olumsuz haberler yayınladığını ve Millet İttifakını ön plana çıkardığını belirtiyor.
Bu bağlamda rapor, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) medyanın seçim kampanyasının işleyişi üzerinde “yeterince aktif kontrol uygulamadığını”, mevzuat ihlallerine karşı hızlı önlem almadığını ve yapılan şikayetleri incelemediğini ileri sürüyor. Taraflı yayınlar temelinde TRT’ye karşı.
KADINLAR GÖRÜNMÜYOR
Kadınların siyasetteki düşük temsiline dikkat çekilen raporda, kadın-erkek eşitliği Anayasa tarafından güvence altına alınmasına rağmen, milletvekili adaylarının sadece dörtte birinin kadın olduğu ve seçimlere kadın adayın katılmadığı kaydedildi. cumhurbaşkanlığı seçimi. Kadınların seçim kampanyasındaki görünürlüğünün düşük olduğu vurgulanırken, sadece birkaç siyasi partinin kampanya mesajlarında toplumsal cinsiyet eşitliğine ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetle mücadeleye yer verdiğine dikkat çekiliyor.
AKPM, yaklaşan seçimlerde yurtdışındaki bazı seçim bürolarına uluslararası gözlemci gönderilmesine de izin vermek istiyor.
AKPM raporu, seçim gözlem ekibinin başında bulunan Alman sosyal demokrat parlamenter Frank Schwabe tarafından hazırlandı. AKPM’nin 14 Mayıs seçimleri için Ankara, İstanbul, İzmir, Samsun, Gaziantep ve Diyarbakır’a 18 heyet halinde gönderdiği milletvekilleri ile; 28 Mayıs’ta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde Ankara, İstanbul ve Diyarbakır’a gönderdiği 10 heyet ile ikinci cinsi yerinde inceledi.
AKPM heyetinin 14 Mayıs’ta yapılan ilk tur seçimlerin ardından AGİT heyetiyle birlikte yayımladığı ön bulgular, Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından ‘seçim sürecini aşan ve birbiriyle bağdaşmayan siyasi içerikli ve suçlayıcı açıklamalar’ olarak nitelendirildi. bağımsız ve tarafsız gözlem ilkeleriyle”. (DW Türkçe)
